Karın Ağrısı Nedir?
Karın ağrısı, kaburga kemiklerinizin altı ile pelvis (leğen) bölgesinde oluşur. Karın olarak nitelenen bu bölge; mide, karaciğer, pankreas, ince/kalın bağırsak ve üreme organları dahil, birçok organı içerir. Karın ağrısı, hafif bir sorundan acele ameliyat gerektiren durumlara kadar değişiklik gösterebilir.
Karın Ağrısı Çeşitleri (Akut ve Kronik)
Günlük hayatta bizim için hayati tehlike oluşturabilecek olan Akut Karın Ağrılarıdır. Zamanında tanı konması ve tıbbi müdahale yapılması gerekmektedir. Zira ölümle sonuçlanabilir.
Akut karın: Daha önceleri bilinmeyen ve bir haftadan daha yeni olan akut karın ağrısının karekterize ettiği bir sendromdur.
Akut Karın Ağrısı Belirtileri ve Doktora Başvuru Nedenleri
Ağrı çok değişik şekillerde oluşabilir. Karın ağrısı aşağıda belirtilen şekillerde hissedilebilir:
- Keskin, hafif, bıçak batması gibi, kramp şeklinde, kıvrılma, sıkıntı verici (ya da diğer birçok tanımda)
- Kısa süreli dalgalar halinde gelip giden ya da sürekli olabilecek kusmanıza neden olabilecek şekilde
- Kusmada ve dışkıda kan görülmesi
- Kıpırdamadan durmak istemenizi gerektirecek ya da ‘en iyi pozisyonu’ bulmak için ortalıkta dolaşmanıza neden olacak kadar rahatsız edici bulunabilir
- Kullandığınız ağrı kesicilere yanıt vermeyen ağrılar şeklinde olabilir
- Ağrı ile nefes almanın zorlaşması, kesilmesi, baygınlık hissi
- Karın ağrısının göğüse, boyuna ve sol omuza yayılması
Karın Ağrısı Neden Oluşur? (Özellikle Akut Karın Ağrıları)
Karın ağrısının birçok nedeni bulunmaktadır. Bu nedenlerin içerdiği hususlar ve aşağıda açıklanan hastalıklar tehlikeli ve önemlidir.
- Gastroenterit (mide-bağırsak) gibi organların enfeksiyonu, gıda zehirlenmesi ve pelvis enfeksiyonları
- Akut Apandisit
- Safra kesesi taşları ve buna bağlı oluşan iltihapları, karaciğer sorunları
- Peptik (mide ve oniki parmak bağırsak) ülserleri ve delinmeleri ya da hazımsızlık ve mide ekşimesi gibi rahatsızlıklar
- Meckel Divertikülü iltihap ve delinmeleri.
- Bağırsak (ince ve kalın) tıkanmaları
- Boğulmuş Fıtıklar (Göbek, kasık, Nüks fıtıklar)
- Primer peritonitler (Karın zarı iltihapları)
- Kabızlık, gaz ya da ishal gibi bağırsak sorunları
- Crohn hastalığı (ince ve kalın bağırsak iltihapları) ve rahatsız edici bağırsak sendromu (IBS) gibi tıbbi durumlar
- Adet görme (aybaşı) ağrıları ya da hamilelikle ilgili sorunlar
- PİD (pelvik organların iltihabı)
- Tubo-overian (yumurtalık ve tüplerin) apseleri, delinmeri, torsiyon ve kanamaları, dış gebelik
- Böbrek ve idrar yolu taşları
Şaşırtıcı olmakla beraber, karın ağrısının nedeni karınla ilgili bulunmayabilir. Kalp krizi, zatürree, pelvis ya da kasık sorunları, zona gibi ciltte oluşan bazı döküntü ya da lekeler, bu ağrının diğer bazı nedenlerini oluşturur. Sözkonusu ağrı, idrar ve tuvalet yapmada sorunlar, adet (aybaşı) sorunları ya da gaz nedeniyle oluşan karın şişkinliği durumunda dahi duyulabilir.
Karın Bölgesi Dışında Karın Ağrısı Yapan Organ Hastalıkları
- Akciğer hastalıkları: Pnömoni, Pnömotoraks, Ampiyem, Pulmoner Emboli
- Koroner Kalp Hastalıkları
- Yemek borusu hastalıkları; İltihapları, Tümörleri, Reflü Hastalığı
- Dış genital organ hastalıkları
Akut Karın Ağrılarında Tanı Yöntemleri
Karında bu kadar çok organ ve yapının bulunması nedeniyle, ağrının kaynağını bulmak bazen zor olur. Ağrının nedeni belirginleşmeden önce, bazı koşulların gelişmesi zaman alır. Ameliyata girmenize ya da hastaneye yatmanıza gerek olup olmadığı konusuna doktor karar verecektir. Tedavi uygulamadan, saatler ya da günler içinde ağrı kendiliğinden hafifleyebilir. Gerekmesi durumunda, uygulanabilecek olan inceleme ve testler aşağıda açıklanmaktadır:
- Enfeksiyon ya da kanama araştırması için bir kan testi. Diğer kan testleri, karaciğer, pankreas ve kalple ilgili enzimleri incelemek için uygulanabilir
- İdrar yolları enfeksiyonu ya da kan araştırması için bir idrar testi
- Kalp krizi olasılığını araştırmak amacıyla bir ECG (Elektrokardiyografi)
- Röntgen çekimi, ültrason ya da CT taraması
- Tanımlanamayan kan ya da diğer sorunların kontrolu için bir rektum incelemesi
- Erkek olmanız durumunda, penis (erkeklik organı) ve skrotum kontrolu
- Kadın olmanız durumunda, rahim (uterus), yumurtalık tüpleri ve yumurtalıklar ile ilgili sorunların kontrolu amacıyla pelvis ya da vajina (döl yatağı) incelemesi.
- Hamilelik testi uygulaması gerekebilir.
Cinsel etkinliğiniz ya da uyuşturucu ve alkol kullanımınız konularında sorular yöneltilebilir. Ağrınızın doğru biçimde tedavi edilmesini sağlamak için, soruları dürüst ve gerçek olarak yanıtlamanız önemlidir. Testlerin uygulanmış olması durumunda, bunların sonuçlarını doktor size açıklayacaktır. Bazı test sonuçlarının alınması birkaç gün sürebilir ve yerel doktorunuzun bu sonuçları izlemesi gerekir. Yerel doktorunuzdan bir randevu alın. Sorununuzun nedeninin saptanmasında yardımcı olmasıiçin bir uzman doktora havale edilebilirsiniz. Tedaviniz, ağrınızın nedenine bağlı olarak yapılacaktır.
Size yapılabilecek uygulamalar aşağıda açıklanmaktadır:
- Ağrı gidericiler; ağız yoluyla ya da damardan alırsınız; ağrı gidericiler ile ağrınız tümüyle geçmeyebilir ancak, hafiflemesi gerekir.
- Sıvılar; sıvı kaybını önlemek ve mide ile bağırsakları dinlendirmek amacıyla, size damardan sıvı verilebilir.
- İlaçlar; kusmanızı durdurmak için ilaçlar verilebilir.
- Yeme ve içmenin kesilmesi; doktor ya da hemşire tarafından izin verilene ya da evinize taburcu olana kadar hiçbir şey yiyip içmemeniz gerekir.
Akut karın ağrılarında erken tanıyı önlemesi, bulguları ortadan kaldırması ve hastalığın tanısının
kesinleşmesini engellediği için DOKTORUNUZA BAŞVURMADAN AĞRI KESiCİLER KULLANILMAMALIDIR.
Evde Bakım
Karın ağrılarının çoğu özel bir tedavi görmeden geçer. Doktorunuz ya da sağlık bakım uzmanınızın önerilerini izleyin ancak, ağrının hafiflemesine yardımcı olmak için uygulayabileceğiniz bazı yöntemler bulunmaktadır.
- Karnınızın üstüne sıcak bir termofor ya da buğday torbası koyun. Bunu doğrudan derinizin üstüne yerleştirmeyin (bir yastık ya da mutfak beziyle sarın)
- Banyoda sıcak su dolu bir küvetin içine girin. Haşlanmamak için dikkatli olun
- Bol miktarda su ve sulandırılmış meyve suları gibi tortusuz sıvılar için. Ağrınızı daha da artıracağı için, kahve, çay ve alkol içimini azaltın ya da tamamen kesin
- İzin verildiğinde, tekrar yemeğe tortusuz sıvılarla (çorba gibi) başlayın. Daha sonra, kraker, pirinç pilavı, muz ya da kızarmış ekmek gibi hafif yiyeceklerle devam edin. Doktorunuz, bazı yiyeceklerden kaçınmanızı önerebilir
- Bolca dinlenin
- Hazımsızlık ya da mide ekşimesi nedeniyle oluşan bazı tür ağrıların azaltılmasında yardımcı olabilecek, reçetesiz alınabilen Mylanta, Gastrogel and Quik-Eze gibi asit giderici ilaçları deneyin. Ağrınızın azalmaması durumunda yerel doktorunuzu görün
- Parasetamol gibi, hafif ağrı giderici ilaçlardan alın. Doğru dozda kullanmak için ilacın paketini okuyun. Aksi öngörülmedikçe, aspirin ya da anti-enflamasyon türünde ilaçları kullanmaktan sakının. Bu ilaçlar, bazı tür karın ağrılarının artmasına neden olabilirler
Ağrıların çoğu ameliyata gerek kalmadan geçer ve genellikle kişiler yalnızca belirtilerden kurtulmak isterler. Bazen karın ağrısı kendiliğinden durur ve nedeni hiçbir zaman anlaşılamaz ya da bu neden zamanla daha açık olarak belirlenir.
Bir Cerrahın Tanı ve Tedaviye Yönelik Araştırması
- Cerrahi beceri ve yeterliliğin üst düzeyde devrede olması gerektiği bir durumdur.
- Tecrübe son derece önemlidir.
- Tanı araçları kademeli ve sistematik olarak kullanılmalıdır.
- Cerrah ameliyata veya tıbbi tedaviye karar vermek zorundadır.
- Tıbbi tedaviye yanıt vermeyen hastada tanı çalışmaları sürdürülmelidir.
Daha detaylı bilgi edinmek için BURAYA tıklayabilirsiniz.
