Tıpta yüksek ateş yada hipertermi olarak bilinen durum, vücut ısısının normal değerler üzerine çıkması ile ifade edilir. Normal vücut ısısı 36-37 derece (°C) arasında seyreder. 37 derece (°C) nin üzeri durumlar yüksek ateş olarak kabul edilir. Ateş yükselmesi vücutta oluşan normal dışı bir durumun ilk belirtisidir ve vücut savunma mekanizmalarının faaliyete geçtiğini bize bildirir. Hamile kadınlarda normal vücut ısısı hamile olmayanlarla aynıdır. Tek fark yüksek hormon seviyeleri ve vücut direncindeki düşüklük nedeni ile hamile kadınlarda ateşin daha kolay ortaya çıkması ve etkilerinin de çok önemli olmasıdır.
HAMİLELİKTE YÜKSEK ATEŞ NEDENLERİ NELERDİR?
2 grupta incelenirler:
- Enfeksiyon nedeni ile ortaya çıkan yüksek ateşler
Gebelikte en sık görülen enfeksiyonlar, gribal enfeksiyonlar, akut üst solunum yolu enfeksiyonları ve üriner (idrar yolları) enfeksiyonlarıdır.
- Enfeksiyon dışı nedenlerle ortaya çıkan yüksek ateşler
Bu grupta da yüksek ısıya uzun süre maruz kalmak (hamam, sauna ,güneş çarpması) ve alerjik reaksiyonlar ve gıda zehirlenmeleri sayılabilir.
YÜKSEK ATEŞİN HAMİLELİKTEKİ ZARARLI ETKİLERİ
Yüksek ateşin hamilelikteki olumsuz etkileri, ateş oluştuğundaki gebelik yaşı ve ateşin yükseklik derecesi ve süresi ile ilgilidir. Yüksek ateşin zararlı etkilerinin genellikle 39 derece (°C) üzerinde ortaya çıktığı bilinmektedir.
1) İlk 3 Aydaki Zararlı Etkiler
İlk 3 ay yüksek ateşin hamilelikte en tehlikeli olduğu ve en çok hasar oluşturduğu dönemdir. Bu dönemde organ oluşumları devam etmekte olduğundan ateşin olumsuz etkileri fazladır. Başlıca olumsuz etkiler:
- Düşük riskinin artması
- Nöral Tüp Defektleri denen sinir sistemi oluşum kusurları; Sinir sistemi oluşumu 3-8 hafta arasında tamamlanır. Bu süre içinde ateşe maruz kalan gebelerde sinir sisteminin açık kalması ve merkezi sinir sistemi kusurları 3 kat daha fazla oluşmaktadır.
- Baş gelişim anomalileri (Mikrosefali)
- Göz, damak, çene anomalileri
- Kalp kapak anomalileri, sol kalbin gelişme geriliği
- Kol ve bacak anomalileri
- Zeka geriliği
2) İkinci 3 Aydaki Zaralı Etkiler
Yüksek ateşin en az zarar verdiği gebelik dönemidir. Az sayıda erken doğum ve su kesesi erken açılması rapor edilmiştir.
3) Son 3 Aydaki Zararlı Etkiler
Bu dönemde yüksek ateşin en sık neden olduğu sorun, su kesesinin erken açılması ve bazı enfeksiyonların yol açtığı Korioamnionitis denen amnion suyunun iltihaplanması durumudur. Bu durum hem anne hem de bebek hayatını tehdit eden son derece ciddi bir hastalıktır. Yüksek ateş doğum ağrılarının erken başlamasına da sebep olmaktadır.
TEDAVİ VE KORUNMA
Tedavi
- Hamilelikteki ateşin tedavisindeki asıl amaç ateşin düşürülmesi ile birlikte ateşe neden olan faktörün ortadan kaldırılmasıdır. Ateş nedeni enfeksiyon ise bakteriyolojik çalışmalarla (Kültür, Antibiogram) etken mikroorganizma tespit edilip uygun ve gebeliğe zararsız antibiyotiklerle (Örn: Penisilin ve Ampisillin grubu gibi) enfeksiyon tedavi edilmelidir.
- Ateşin düşürülmesi için ılık duşlar, soğuk kompresler ve Parasetamol grubu ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilir.
- Ateş nedeni enfeksiyon dışı faktörler ise bunlardan uzaklaşmak yeterlidir. (Sıcak ortamlardan uzaklaşmak, alerjik yiyecekleri tüketmemek gibi)
Korunma
- Korunma tedbirlerinin başında gebelerin enfeksiyon riskinden kaçınmaları gelmektedir. Özellikle hasta olan ortamlara girmemeleri, kalabalık yerlerde maske takmaları faydalı olmaktadır.
- Vücut direncini arttırmak için hamilelerin dengeli beslenmeleri, gerektiğinde multivitamin kullanmaları son derece önemlidir.
- Hamilelerin ayrıca sıcak hamam, sauna, sıcak küvette banyo gibi ortamlardan kaçınmaları ve güneşte fazla kalmamaları gerekmektedir. Sıcak günlerde ve ortamlarda hamileler çok su içmelidirler.
Diğer yazılarımıza göz atmak için BURAYA tıklayabilirsiniz.
